Hiện nay bệnh ung thư đang ngày càng là mối đe dọa đến tính mạng con người, trong đó ung thư vòm họng là một trong những bệnh ung thư khá phổ biến ở Việt Nam. Vậy những nguyên nhân gây ra bệnh và dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư vòm họng như thế nào? Làm gì để phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này? Đừng bỏ qua bài viết này nhé.
Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng là một loại bệnh ác tính, có tỉ lệ tử vong cao, có chiều hướng phát triển bệnh khá nhanh so với các loại ung thư khác. Theo khoa học thì ung thư vòm họng được xuất phát từ các tế bào biểu mô ở vùng vòm họng. Khi các tế bào này không thể kiểm soát được sự phân chia của chúng dẫn đến sự hình thành các khối u. Các khối u này dần lớn lên và gây trở ngại cho sức khỏe con người kèm theo đó là những thói quen ăn uống, mọi sinh hoạt đời sống không lành mạnh dẫ đến ung thư vòm họng.
Các tế bào ung thư theo đường bạch huyết, đường máu và lan tràn đến các hạch cổ, các cơ quan ở xa như xương, gan, thận, não,..lúc đó là bệnh ung thư đã di căn khắp cơ thể và đó cũng là nguyên nhân dẫn đến tử vong.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, thấp nhất là 5 và cao nhất là 85, tuy nhiên lứa tuổi hay gặp nhất từ 30 – 55 chiếm tỉ lệ 70%. Bệnh gặp ở cả hai giới, tuy nhiên tỉ lệ nam/nữ = 2,5/1. Có nghĩa là tỉ lệ người mắc bệnh ung thư vòm họng ở nam nhiều hơn so với nữ.
Nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vòm họng
Để nói đến nguên nhân chính gây ra bệnh ung thư vòm họng thì các chuyên gia cũng chưa có xác định cụ thể, nhưng theo nghiên cứu thì có những nguyên nhân sau đây dẫn đến bệnh ung thư vòm họng cận kề mà chúng ta không hề hay biết.
1.Do di truyền
Các nghiên cứu về di truyền học gần đây cho thấy có liên quan giữa mất gen ức chế u ở những bệnh nhân ung thư vòm họng. Từ đó các chuyên gia cho rằng, yếu tố di truyền là một trong những nguyên nhân gây bệnh ung thư vòm họng. Điều này có nghĩa là: Nếu cha hoặc mẹ bạn đã từng bị ung thư vòm họng thì khả năng bạn bị ung thư vòm họng sẽ cao.
2.Do Virus Epstein-Barr
Virus Epstein Barr là loại virus người, thuộc nhóm Herpes, là nguyên nhân gây u lympho Burkitt ở Châu phi. Gen của virút epstein- Barr cũng được tìm thấy trong bệnh phẩm sinh thiết từ khối u vòm họng. Do đó, các nhà nghiên cứu cho rằng, Virus Epstein Barr có thể là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vòm họng ở người.
3.Do môi trường
Do đặc thù công việc mà bạn thường xuyên tiếp xúc với môi trường độc hại, khói bụi, các hóa chất(đặc biệt là các hydrocacbon thơm , thuốc trừ sâu, phóng xạ, điều kiện sống thấp được xem là những yếu tố nguy cơ cao gây mắc bệnh ung thư vòm mũi họng.
4.Do thói quen sống
Những thói quen như hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều ăn nhiều cá muối và các thức ăn lên men (dưa, trứng, các loại củ),.. cũng được xem là nguyên nhân mắc bệnh này. Người ta nhận thấy nồng độ Nitrosamine của những người mắc bệnh ung thư vòm họng cao hơn ở người bình thường. (Nitrosamin = Nitrit + amine : Nitrit có nhiều trong các loại củ cải, cải bẹ, cải bắp khi muối dưa nhờ sự lên men sẽ chuyển nitrat thành nitrit.)
Và một nguyên nhân gây ung thư hàng đầu nữa đó là “ yêu bằng miệng “ ( oral sex ). Đây là một trường hợp khá phổ biến ở xã hội hiện nay.
Những dấu hiện nhận biết bệnh ung thư vòm họng
1.Chảy máu cam
Đây là một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất ở những người có khả năng mặc bệnh ung thư vòm họng. Các bệnh nhân thường nuốt nước mũi và nhổ ra theo đường miệng khiến vì vậy khiến nước mũi kèm theo máu dễ bị chẩn đoán nhầm hoặc bị bỏ qua. Giai đoạn cuối có thể gây chảy máu liên tục.
2.Nghẹt mũi
Do khối u xuất hiện dẫn đến hiện tượng tắc 1 bên mũi, khi khối u to lên sẽ khiến 2 bên đều bị nghẹt. Vì vậy, khi bạn có hiện tượng này cần đi khám ngay để bảo vệ sức khỏe.
3.Ù tai và nghe kém, giọng nói thay đổi
Những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất ở những người có khả năng mắc bệnh ung thư vòm họng là ngoài việc chảy máu cam liên tục, nghệt mũi, đau đầu,..ù tai, nghe kém dần cũng là một trong những biểu hiện của bệnh nguy hiểm này. Bởi khi khối u phát triển ngày càng lớn đè lên thực quản, dẫn đấn tình trạng giọng nói của bạn bị đổi, khó phát âm hơn,..
4.Nhức đầu
Cơ quan đầu não của con người là bộ não, vì vậy khi cơ thể gặp vấn đề thì não sẽ nhận được tín hiệu đầu tiên,khi khối u phá hủy nền sọ, dẫn đến di căn vào não và dây thần kinh sọ gây nhức đầu. Ở kỳ cuối, dễ bị chẩn đoán nhầm là đau thần kinh. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh.
5.Khó khăn trong việc nuốt
Ung thư miệng có thể gây đau hoặc cảm giác nóng rát khi nhai và nuốt thức ăn. Khi khối u trong cổ phát triển lên thì sẽ chèn vào cổ hộng khiến bạn nuốt thức ăn hay uống nước đều cảm thấy đau đớn và khó khăn hơn. Nếu bạn có triệu chứng này bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị bệnh.
6.Nổi hạch ở cổ
Theo thống kê, ung thư vòm họng di căn phần cổ chiếm 40-85%. Do vòm họng có cấu trúc mô bạch huyết phong phú, các tế bào ung thư dễ dàng lan sâu lên trên cổ. Khi chúng phát triển số lượng càng nhiều, tốc độ càng nhanh, hạch cứng và không cho cảm giác đau đớn, tính hoạt động kém; vào giai đoạn cuối sẽ bám dính cố định.
7.Sút cân nặng
Cơ thể bị xuống cân, do việc ăn uống khó khăn nên không thể cung cấp đủ dưỡng chất cơ thể cần. Giảm cân có thể là một dấu hiệu của ung thư giai đoạn muộn. Nếu bạn có dấu hiệu giảm cân ngoài ý muốn, bạn nên đi khám để sớm tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời.
8.Mắt kém, sưng gan, đau ngực
Khi bệnh di căn vào giai đoạn cuối, cơ thể của bạn thường đau nhức, giảm thị lực, tất cả cơ thể mỏi mệt ra rời,..Thường khi vào giai đoạn cuối của bệnh ung thư vòm họng di căn ở phạm vi mắt, não, xương, phổi, gan và các bộ phận khác, đặc biệt là ở phổi và xương. Nếu bạn phát hiện triệu chứng nặng ở một trong những bộ phận như xương cố định bị đau, máu có đờm, thường xuyên đau ngực, gan sưng to, nhãn cầu lồi, thị lực giảm…cho thấy bệnh đã di căn.
9.Hôi miệng
Hầu hết mọi người đều có thể có hơi thở hôi trong một khoảng thời gian nào đó và nó không phải là một dấu hiệu của bệnh ung thư. Nhưng nếu bạn bị ung thư, hơi thở hôi có thể xảy ra thường xuyên hơn vì ảnh hưởng từ bệnh của bạn.
Cách điều trị ung thư vòm họng
Khi phát hiện bệnh ung thư ở giai đoạn đầu thì các bác sĩ khuyên bạn nên sử dụng các phương pháp điều trị như phẫu thuật cắt bỏ, xạ trị hay hóa trị để giảm được các tế bào ung thư di căn.
Xạ trị: là một phương pháp điều trị bằng các tia xạ quang để tiêu diệt các tế bào ung thư. Đối với các khối u nhỏ, có thể chỉ cần thiết điều trị xạ trị. Trong tình huống khác, xạ trị có thể được kết hợp với hóa trị. Và đây cũng là phương pháp điều trị ở giai đoạn đầu khi vừa bị bệnh.
Hóa trị: là phương pháp sử dụng các loại hóa chất kết hợp để tiêu diệt tế bào ung thư. Thuốc hóa trị có thể trong dạng thuốc viên hoặc thông qua tĩnh mạch. Hóa trị có thể được sử dụng để điều trị ung thư vòm họng trong ba cách:
Hóa trị đồng thời xạ trị: là sự kết hợp của đồng thời cả 2 phương pháp hóa trị và xạ trị, cách này là vừa tiêu diệt được tế bào ung thư đồng thời triệt tiêu những tế bào ung thư mới xuất hiện, ngăn sự tràn lan các tế bào trong cơ thể.
Hóa trị liệu: vừa dùng cách hóa trị vừa dùng thuốc trị liệu để triệt tiêu các tế bào ung thư và đồng thời ngăn ngừa khả năng di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể. Bởi những trường hợp này là đã nặng.
Hóa trị liệu trước khi điều trị phóng xạ:
Neoadjuvant hóa trị liệu là điều trị hóa trị liệu quản lý trước khi xạ trị, một mình hoặc trước khi điều trị đồng thời. Mục đích của cách điều trị này là xem xét có thể cải thiện tỉ lệ sống sót ở những người bị ung thư vòm họng. Các tác dụng phụ đang có khả năng trải nghiệm sẽ phụ thuộc vào loại thuốc nhận được và được các bác sĩ chỉ định.
Phẫu thuật
Sau khi xạ trị được một thời gian thì các bác sĩ khuyên bệnh nhân phẩu thuật để cắt bỏ ung thư hạch bạch huyết ở cổ.
Để chữa khỏi bệnh ung thư là điều không thể, bởi hiện nay y học chưa thể chứng minh và tìm ra phương pháp điều trị ung thư vòm họng dứt điểm được. Có hay thì cũng chỉ là phương pháp kéo dài sự sống tạm thời cho bệnh nhân.
Vậy nên các bạn cần có những biện pháp phòng tránh kịp thời để bảo vệ sức khỏe cũng như kéo dài tuổi thọ cho bản thân và những người thân của mình.
Cách phòng tránh bệnh ung thư vòm họng
Những thói quen hay tập quán hàng ngày bạn cần phải sinh hoạt khoa học, chế độ ăn uống cũng cần phải lành mạnh, sử dụng các thực phẩm vệ sinh an toàn, mọi sinh hoạt cá nhân cũng phải sạch sẽ cụ thể:
+ Cắt giảm lượng muối, các loại thực phẩm ăn chữa khỏi hoặc tránh những thực phẩm này hoàn toàn.
+ Ngưng hút thuốc lá.
+ Uống rượu vừa phải.
+ Không nên “yêu bằng miệng” ( oral sex ) khi quan hệ tình dục.
+ Thường xuyên đi khám bệnh định kỳ hàng năm
+ Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở vùng tai mũi họng như đau đầu kéo dài, xì máu mũi, ù tai, hạch cổ to… nên đi khám chuyên khoa Tai Mũi Họng sớm để được nội soi vòm, loại trừ bệnh.
Trên đây là những nguyên nhân, cách nhận biết bệnh ung thư vòm họng mà chúng ta nên tham khảo để bảo vệ sức khỏe bản thân. Nhất là trong xã hội hiện nay, sức khỏe con người cần được nâng cao. Các nhà nghiên cứu đã cho ra đời các sản phẩm hỗ trợ phòng ngừa các bệnh ung thư mà bạn có thể tham khảo Sữa Ong Chúa Mỹ để bảo vệ sức khỏe nhé.
Bữa ăn được chia nhỏ đều cho các thực phẩm
Ăn nhiều cá và chất béo lành mạnh
Đồ ăn vặt lành mạnh, hạn chế thức ăn chiên rán
Ăn ít nhưng chất lượng
Chuộng thực phẩm truyền thống, hạn chế dầu ăn và gia vị
Chế độ ăn nhiều chất xơ và ít chất béo
Tăng cường gia vị tự nhiên
Ăn nhiều cá, rau, canh
